ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ( ΑΝΑΛΥΣΗ).
Όπως είδαμε στην Εκκλησιαστική ιστορία, η πρώτη και η δεύτερη Οικουμενικές Σύνοδοι (325-381μ.Χ), διατυπώσαμε μέσα σε δώδεκα «Άρθρα», τη διδασκαλία του χριστιανισμού για τον Τριαδικό (Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα), για το Μυστήριο της Σωτηρίας, για την Εκκλησία και τη μέλλουσα ζωή.
Αυτή η περιληπτική ομολογία ονομάστηκε «Σύμβολο της Πίστεως». Μας δίνει όλο το μυστηριακό περιεχόμενο της χριστιανικής θρησκείας που μόνο με την πίστη μπορούμε να νιώσουμε.
Η πίστη, αυτό το μυστικό μονοπάτι που βρίσκει η ψυχή μας για να φτάσει στο Θεό, είναι η δύναμη που μας φέρνει κοντά στις μεγάλες και πάνω από την ανθρώπινη λογική αλήθειες του χριστιανισμού. Μόνο με την πίστη πάμε κοντά στο μυστήριο και γενόμαστε τη συγκίνηση του. Χωρίς την πίστη και μόνο με τη γνώση, είναι αδύνατο να μας «αποκαλυφθούν» οι κρυμμένες, μυστηριακές αλήθειες του χριστιανισμού.
Αλλά ας δούμε ένα - ένα τα «άρθρα» του συμβόλου της πίστεως, που αποτελούν βασικά «δόγματα» της Εκκλησίας μας:
1. Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων.
Το Σύμβολο της Πίστεως αρχίζει με την ομολογία, πως ο Θεός είναι Παντοδύναμος Πατέρας των ανθρώπων κι έχει με τη δύναμη και την πατρική του αγάπη δημιουργήσει όλα όσα βλέπομε κι όλα όσα δεν τα βλέπει το μάτι μας είναι η πηγή των πάντων. Από το Θεό ξεκινούν όλα και στο Θεό καταλήγουν.
Ο Θεός είναι Παντοδύναμος, Πανάγαθος, Πατέρας στοργικός γεμάτος σοφία και φροντίδα για τον κόσμο που είναι το δημιούργημά του.
Δημιούργησε τον κόσμο από αγάπη και από τότε τον παρακολουθεί, προνοεί τον φροντίζει γι' αυτόν, για τα ορατά και τα αόρατα!
Τα γήινα και τα πνευματικά. Για τους ανθρώπους και τους αγγέλους.
Σε μια προσευχή της Εκκλησίας μας λέμε ο Θεός είναι «ο Πανταχού παρών και τα πάντα πληρών, ο θησαυρός των αγαθών και ζωής χορηγός».
2. Καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων· φῶς ἐκ φωτός, Θεὸν ἀληθινὸνἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, δι' οὗ τὰ πάντα ἐγένετο.
Με το δεύτερο άρθρο ομολογούμε την πίστη μας στο Χριστό, που είναι το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Είναι ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, που γεννήθηκε πριν γίνουν οι αιώνες. Είναι φως από το φως του Θεού. Είναι «ομοούσιος» με τον Πατέρα Του, δηλαδή έχουν μια ουσία. Δεν πλάστηκε όπως δημιουργήθηκαν τα άλλα πλάσματα της Δημιουργίας, αλλά γεννήθηκε από τον Πατέρα Του, σα φως από το φως Του. Με το Χριστό, το Λόγο Του, ο Θεός Πατέρας και Δημιουργός δημιούργησε τα πάντα. Με το Λόγο είπε κι έγιναν, διάταξε και πλάστηκαν, όπως λέει ο ποιητής και προφήτης Δαβίδ.
3. Τὸν δι' ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶν καὶ σαρκωθέντα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου καὶ ἐνανθρωπήσαντα.
4. Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα.
5. Καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρα κατὰ τὰς Γραφάς.
6. Καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός.
7. Καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος.
Στα 3,4,5,6,7, άρθρα του συμβόλου της πίστεως παρακολουθούμε την παρουσία του Χριστού στον Κόσμο και τη σημασία που έχει η θυσία Του για την σωτηρία μας.
Κατεβαίνει στη γη και γίνεται άνθρωπος από μια αγνή κόρη, μόνο και μόνο για να μας σώσει από την αμαρτία και να μας ανυψώσει.
Για τη λύτρωσή μας υποφέρει και βασανίζεται σαν άνθρωπος στον καιρό του Ποντίου Πιλάτου, καταδικάζεται στον ατιμωτικό σταυρικό θάνατο και πεθαίνει στο Γολγοθά για μας, σαν άνθρωπος. Αλλά την Τρίτη ημέρα θα αναστηθεί, θα αναληφθεί στους ουρανούς και θα καθίσει στα δεξιά του Πατέρα Του. Θα ξαναρθεί, όχι ταπεινός και καταφρονημένος όπως την πρώτη φορά, αλλά με δόξα και δύναμη, για να κρίνει τους ζωντανούς και τους πεθαμένους∙ και η βασιλεία Του δε θα τελειώσει ποτέ.
ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΛΟΥ
Το όγδοο άρθρο του συμβόλου της πίστεως διατυπώνεται η πίστη μας στο τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, το Άγιο Πνεύμα.
8. Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ κύριον, τὸ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν.
Το Άγιον Πνεύμα είναι το τρίτο ισότιμο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Δεν είναι χτίσμα του Πατέρα, όπως δίδασκε ο αιρετικός Μακεδόνιος, αλλά κυρίαρχο, πηγή θεϊκής ζωής. Εκπορεύεται από τον Πατέρα, «διά του Υιού» και συμπροσκυνείται μαζί τους από τους πιστούς.
Εκείνο φώτισε τα πνεύματα των Προφητών και των Διδασκάλων με τους οποίους ο Θεός αποκάλυψε στους ανθρώπους το θέλημά Του. Την ημέρα μάλιστα της Πεντηκοστής, που είναι η γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας, το Άγιο Πνεύμα κατέβηκε από τον ουρανό σα γλώσσες φωτιάς, έκαψε και εξαφάνισε το φόβο των Αποστόλων και άναψε στις ψυχές τους την πυρκαγιά της Χριστιανικής Ιεραποστολής.
9. Εἰς μίαν, Ἁγίαν, Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν.
Με το άρθρο αυτό ομολογούμε την πίστη μας και την αφοσίωση μας στην Εκκλησία, που είναι «Θεοσύσταση» γιατί την ίδρυσε ο ίδιος ο Χριστός. Στο άρθρο αυτό η Εκκλησία ονομάζεται Μία, αγία, καθολική και αποστολική. Έχει για σκοπό της ν' απλώσει σ' ολόκληρο τον κόσμο το Ευαγγέλιο του Χριστού και να συνεχίσει έτσι το απολυτρωτικό Του έργο.
Μία είναι η Εκκλησία γιατί ένας είναι ο ιδρυτής της ο Χριστός, ένα το Άγιο Πνεύμα, που την εμπνέει και μιά η πίστη της. Ως την εποχή του σχίσματος η Εκκλησία ήταν ενωμένη και αδιαίρετη. Ύστερα όμως χωρίστηκε, όπως είδαμε στην Εκκλησιαστική ιστορία.
Αγία ονομάζεται η Εκκλησία, γιατί αντλεί την αγιότητά της από τον Άγιο Θεό και την μεταδίδει στους πιστούς.
Καθολική, γιατί επιδιώκει να φέρει κάτω από το φως του Σταυρού όλους τους ανθρώπους. «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Μ' αυτά τα λόγια ο Ιησούς στέλνει τους Αποστόλους προς όλα τα Έθνη, δηλαδή τους Λαούς της γης. Οι Απόστολοι πορεύτηκαν παντού και κήρυξαν το Ευαγγέλιο. Δικαία λοιπόν η Εκκλησία ονομάζεται και α π ο σ τ ο λ ι κ ή. Τους Αποστόλους διαδέχτηκαν οι Κληρικοί, που πήραν την χάρη του Αγίου Πνεύματος και που συνεχίζουν την παράδοση της Εκκλησίας μέχρι σήμερα.
10. Ὁμολογῶ ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν.
Στο δέκατο άρθρο διατυπώνεται η ομολογία στην πίστη της λυτρωτικής αξίας του Βαπτίσματος. Το Βάπτισμα, το πρώτο από τα επτά Μυστήρια της Εκκλησίας μας, σβήνει τις αμαρτίες του ανθρώπου και τον αξιώνει να λάβει μέρος, καθαρός και ξαναγεννημένος, στη ζωή της Εκκλησίας.
11. Προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν.
12. Καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν
Με τα δύο αυτά τελευταία
άρθρα του Συμβόλου της Πίστεως, ομολογούμε την πίστη μας στη ζωή, που είναι πιο
πέρα από τον τάφο και την προσδοκία της αναστάσεως των νεκρών. Είναι μια παλιά
διδασκαλία της Εκκλησίας, η διδασκαλία για τη μέλλουσα ζωή. Ο Απόστολος Παύλος
διατυπώνει με πολύ ωραίο τρόπο την προσδοκία της αιωνιότητας. «Δεν έχομε εδώ
πολιτεία - πατρίδα που να μένει σταθερή και παντοτινή, μα αποζητούμε τη
μελλοντική και αιώνια πολιτεία - Πατρίδα». Η Ανάσταση του Χριστού δυναμώνει την
πίστη μας σε μια μελλοντική αιώνια ζωή, μέσα σ' ένα καινούργιο κόσμο, χωρίς
ίσκιους και ατέλειες, που πάνω του θα λάμπει η δικαιοσύνη και η αγάπη του Θεού
και Πατέρα. Η αρχή αυτού του κόσμου θα γίνει με4 τη φοβερή και ένδοξη Δευτέρα
Παρουσία, που θα 'ρθει ξαφνικά σ' έναν μυστικό χρόνο, που κανένας δεν μπορεί να
τον υπολογίση.